LỊCH SỬ MERCHANDISE VÀ CÂU CHUYỆN CỦA VSSG/HNBMG/ETC..
Merchandise trong thời trang, không phải là câu chuyện xa lạ. Nhưng chúng ta có một số hiểu lầm nhất định về câu chuyện "Merchandise" "Local brand" và Mục đích của chúng.
Đầu tiên, hãy tìm hiểu rõ "Merchandise" là gì. Có nhiều nghĩa về Merchandise trong nền công nghiệp thời trang này, có thể là lên kế hoạch và xúc tiến bán/quảng bá các sản phẩm thời trang cho một phân khúc thị trường đã được xác định trong một thời điểm trong năm. Sử dụng các công cụ từ vật lí đến truyền thông để thu hút thị trường bằng cách trưng bày, marketing để tăng độ nhận diện thương hiệu, tăng độ nhận biết hay truyền tải một thông điệp - tùy theo đó, mà ảnh hưởng đến doanh thu. Có hai loại là: Visual Merchandising và Fashion Merchandising.
Visual Merchandising:
Như cái tên visual của mình, visual merchadising liên quan nhiều đến thị giác - cách cảm nhận. Các bạn hay thấy nhiều khóa học về Fashion visual merchandise hay những bạn nào đã làm việc cho các fashion retailer lớn (H&M, ZARA, UNIQLO..) thì sẽ bắt buộc hiểu về "fashion merchandise" vì đây là nơi các bạn sẽ kiểm soát về bố cục, sơ đồ và cách trưng bày đồ để tăng độ kích thích cũng như giúp khách hàng dễ tìm kiếm đồ mình cần. Đồ nào New arrivals, đồ nào sales, màu sắc sáng - tối, xuân - hạ - thu - đông.
Fashion Merchandising:
Sẽ chỉ gói gọn trong các yếu tố sau "Giá cả phải chăng" "Thiết kế đơn giản" "Nổi bật thương hiệu" "Tăng độ nhận biết" và "Đảm bảo doanh thu". Fashion merchandising thông thường nhắm tới một lượng khách hàng mục tiêu - biết thứ họ đang cần và mong muốn và đáp ứng nó để thỏa mãn tiêu chí lúc đầu đặt ra.
Streetwear Merchandise/Streetwear Merch:
Khi các bạn đã nắm được sơ qua về khái niệm merchandise mình đã liệt kê ở phía trên thì chúng ta cùng nhảy qua về Streetwear merch. Suy cho cùng, merchandise trong streetwear cũng gần như tương tự với những thứ liên quan đến phía trên. Phổ biến nhất ở Việt Nam chắc là các bản Tour Merch của các rappers/ngôi sao nổi tiếng mà Gen Z yêu thích (Travis Scott, Justin Bieber, Kanye West..) và Merch của các groups lâu đời tại cộng đồng thời trang đường phố Việt Nam (VSSG, HNBMG..)
Merch trong streetwear theo ý nghĩa "đơn thuần" nhất là một vài sản phẩm thời trang đơn giản, casual, basic với hình in, graphic để đánh dấu một sự kiện nào đó quan trọng với tên tuổi của cá nhân, tập thể hay brand (Như đi tour nè, kỉ niệm nè và hợp tác..). Ngoài việc doanh thu (dĩ nhiên rồi) thì merch là 1 công cụ hữu hiệu để tăng độ nhận diện - sự tự tôn với cá nhân/tập thể, củng cố kết nối giữa hình ảnh groups và các thành viên trong đó. Điều này còn đúng hơn với thế giới thời trang đường phố Việt Nam khi những cộng đồng lâu đời có chỗ đứng thì thành viên của họ - sẵn sàng mua các bản merch để "chứng minh" "Tôi là 1 thành viên của cộng đồng này".
Có 1 số bạn hiểu lầm rằng "Merch là phải xịn đét, là phải giống các thương hiệu thời trang". Không - các bạn đang hiểu lầm rồi, Merchandise là 1 dạng sản phẩm thời trang dành cho mục đích phổ biến thương hiệu, dành cho mass market (thị trường đại trà) và "Không bắt buộc" là phải giống 1 fashion item trong 1 collection hoàn chỉnh.
Merch vốn dĩ rất đơn giản - tập trung về độ phủ rộng và "Everyone can wear it"/ "Ai cũng có thể mặc được và sở hữu nó".
Cho nên nhiều bạn hơi "quá đáng" và "kì vọng" 1 bản merch phải detail, họa tiết cầu kì như 1 fashion brand chính quy thì đó là 1 điểm không được đúng cho lắm. Tiếp theo - cũng nhiều người cho rằng - VSSG hay HNBMG ra các bản merch với tần suất nhiều, vậy nó là 1 fashion brand rồi chứ. Không - để làm 1 thương hiệu thời trang thì yếu tố ban đầu và bắt buộc là sự ổn định, số lượng hàng bán ra phải đảm bảo các mùa (Xuân/Hạ/Thu/Đông) và mỗi lần collection drop thì ít nhất phải 5-6 looks. Còn đây - mỗi merch collection ra thì khoảng 3-4 items là nhiều. Thời gian cũng không định kì và rõ ràng cho các lần drop đồ. Vậy sao gọi là fashion brands được?
VÀ QUAN TRỌNG NHẤT - TIÊU CHÍ CỦA MERCH LÀ BRANDING NHÉ NÊN LOGO LÀ ĐIỀU BẮT BUỘC PHẢI CÓ.
LỊCH SỬ VỀ MERCHANDISE STREETWEAR VIỆT NAM
(Mình sẽ nói về 2 groups sở hữu merch nhiều nhất nhé, HNBMG và VSSG)
Trải dài trong quá trình phát triển thời trang đường phố ở Việt Nam thì tùy thuộc vào tầm nhìn và mong muốn của những người sáng lập mà các bản merch cũng tùy biến theo. Có thể là merchandise đơn giản là cái tee in logo của group hay 1 bản thiết kế biến thiên có câu chuyện để truyền tải thông điệp tới cộng đồng.
Thông qua sự phát triển của Merchandise tại Việt Nam chúng ta cũng có thể thấy được sự phát triển của local brand.
HNBMG bám sát với việc tạo ra Merchandise "original" hơn với sự tối đa hóa sử dụng logo đặc trưng trên các sản phẩm truyền thống là "Tee"/"Hoodie". Nắm bắt được sự ảnh hưởng của logo HNBMG đóng 1 vai trò quan trọng trong tiềm thức của nhiều bạn trẻ ở sân chơi streetwear thì các bản merch đã nâng cấp dần về thiết kế logo này. (3D, Graffiti..). Ở các bản anniversary/ kỉ niệm thì HNBMG nâng cấp lên những items cầu kỳ hơn, detail hơn và chất liệu cao cấp hơn. Đó là cách thể hiện của họ.
Còn VSSG thì sao?
Xuyên suốt trong lịch sử phát triển cộng đồng của mình, VSSG đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá những thương hiệu thời trang đường phố được nhiều người biết hơn với cộng đồng đã đạt hơn con số nửa triệu của mình. Sở dĩ việc VSSG không thuần sản xuất thuần merchandise như HNBMG thì đó là theo tầm nhìn của các founders. Chia sẻ của anh Tan Nguyen, người sáng lập VSSG thì "Vietnamesestreetstylegroup giống như 1 công viên vậy. Mọi người được mời đón và tham gia một cách tự do, chat chit - chia sẻ về đam mê thời trang với người khác và có thể rời đi lúc nào họ có quá nhiều bận tâm khác". Cho nên merch của VSSG cũng tương tự như vậy - là nơi tiếp nhận các thông điệp, tuyên ngôn thời trang của các local brands - để đưa tới cộng đồng của mình. Như 1 quản lý khu công viên, đem thông báo cho mọi người đọc. Ai thích thì nghe, còn ai không thích thì thôi.
Logo của VSSG cũng tùy vào mỗi lần collection, mỗi brands mà họ hợp tác để biến đổi theo mà không quá cứng nhắc bám theo 1 khuôn mẫu. Thời trang là 1 thứ muôn hình vạn trạng cho nên việc VSSG "vô định hình" cũng phản ánh sự đa dạng của nền công nghiệp này (theo 1 phần nào đó).
Cái hay đó chính là message/thông điệp rõ ràng và thay đổi theo từng bản merch mà VSSG tung ra. Bám sát với thời trang đường phố, VSSG tiệm cận dễ dàng với các thành viên của mình và phổ biến tình yêu thời trang "hòa bình" tới tất cả mọi người. Đó là năng lượng mình nhận được từ anh Tan và chú bé Quan. Phải công nhận 1 điều rằng - VSSG từng là cái nôi đưa tên tuổi 1 số brands lúc mà chưa nhiều người biết đi lên. Dù họ có một lượng fandom riêng nhưng không phải là đại trà thì VSSG là cầu nối cho việc đó. 1 TPC thuở sơ khai của streetwear Việt Nam, 1 HBS vốn dĩ chỉ mới manh nha ở Hà Nội ở thời điểm đó, 1 Freakers không quá nhiều người biết, hay HUDB,MAHU... đó là vai trò của VSSG và cụ thể hơn là "Merchandise" khi tăng độ nhận diện thương hiệu. Anh Tan cũng khá mở lòng với các groups cũng hoạt động về thời trang - miễn là có thái độ xây dựng cộng đồng tốt và cho 1 xã hội yêu thương nhau hơn, VSSG luôn welcome. Đó là 1 điểm mình luôn yêu và quý VSSG và những con người làm ra nó.
Thông qua các merchandise của VSSG hay HNBMG chúng ta có thể thấy được sự phát triển từng ngày của local brands và quy trình sản xuất của họ. Từ quần áo, hình ảnh, clip được đầu tư (Dù là hình in thì in cũng phức tạp hơn, cầu kì hơn nhé).
Cái tiền có thể có - nhưng cái mang lại cho các local brands, người trong cộng đồng này nhiều hơn là tiền. Vì mình biết đời sống cá nhân của những người này - tiền bạc không phải là vấn đề quá to lớn, họ vẫn có thể sống tốt nếu không làm các bản merch. Nhưng có merchadise, chúng ta mới có những cột mốc để nói lại như thế này.
[Còn vấn đề resell thì đó là do cộng đồng và thị trường chứ ai rảnh mà đi quản mấy cái ni]
Lì xì cho Bi tại:
Paypal: https://www.paypal.me/triminhle0808
Banking account: Vietinbank
STK: 104005424124 - Chủ tài khoản: Lê Minh Trí.
momo: https://nhantien.momo.vn/triminhle
