#แด่คุณแม่มือใหม่
#top4เรื่องที่ทำให้รู้สึกผิดกับลูก
เลี้ยงลูกอยู่บ้านคนเดียว...คงเครียดใช่มั้ยคะ
จากประสบการณ์ของหมอ
ความทุกข์ในการเลี้ยงลูกในช่วงขวบปีแรกของคนเป็นแม่
ส่วนใหญ่มาจาก #ความรู้สึกผิด
และก็โทษตัวเองทุกเรื่อง
ความรู้สึกนี้ มันก็มีสาเหตุหลายๆอย่างๆ
ทั้งปรับตัวไม่ทัน ทั้งฮอร์โมนที่ลดฮวบฮาบ ทั้งนอนน้อย
ผลคือ เศร้า และเครียดแบบระบุสาเหตุที่แน่ชัดไม่ค่อยจะได้
.
เป็นแม่คนแล้ว แต่เราก็ยังเป็นคนธรรมดา
เราหงุดหงิดได้
ร้องไห้ได้
เหนื่อยได้
ออกปากให้คนอื่นดูแลลูกเพื่อที่เราจะได้ไปพักได้
เราไม่ต้องทำร้ายตัวเองขนาดนั้น
ไม่ต้องแบกทุกอย่างไว้ทั้งหมดนะคะ
เพราะ คุณภาพของลูก ขึ้นอยู่กับ #คุณภาพใจของแม่
หมอขอยกเรื่อง Top 4 ที่สร้างความกังวลให้กับคุณแม่มือใหม่
อ่านแล้วอาจจะทำให้สบายใจขึ้นบ้าง
=====================================
เรื่องแรก: นมแม่
ทุกคนรู้ว่านมแม่ดีที่สุด นมแม่ทำให้ลูกแข็งแรง
นมแม่มีภูมิต้านทาน
ปัจจุบันมี community ดี ดี
ที่ให้ความรู้เรื่องการให้นมแม่
เหมือนเป็นเพื่อนยามที่หันไปปรึกษาใครไม่ได้
เพราะลาคลอดอยู่บ้านคนเดียว
แต่ก็อย่าเครียดมากจนเกินไป
คนที่นมแม่เพียงพอก็ดีไป...แต่ส่วนใหญ่ไม่เป็นอย่างนั้น
คลอดลูกมาสัปดาห์แรกๆ น้ำนมไม่ไหล เป็นทุกข์มาก
ลูกก็ร้องไห้และตื่นบ่อยทุกครึ่งถึง 1 ชม.
เค้าไม่อิ่ม แต่เราเป็นแม่ที่ดีต้องให้ดูดกระตุ้น
ต้องให้ลูกกินนมแม่อย่างเดียว
เสริมนมผงไม่ดี...ต้องนมแม่อย่างเดียว
หากลูกต้องกินนมผสม แปลว่าเราเป็นแม่ที่ไม่ได้เรื่อง
เครียด ร้องไห้ นมแม่ยิ่งไม่ไหล
เพราะความเครียดทำให้เกิดการหลั่งฮอร์โมน
ที่ยับยั้งการสร้างและหลั่งน้ำนม
หมออยากฝากบอกแม่ๆลูกอ่อน ที่เพิ่งคลอดลูก
หรือแม่ที่เตรียมตัวคลอดลูกนะคะ
นมแม่ดีที่สุดจริงๆ
แต่ถ้าเราทำเต็มที่แล้ว คือพักผ่อน ดื่มน้ำมากๆ
พยายามให้ลูกดูดกระตุ้นทุกครั้งที่ลูกหิว
ถ้าน้ำนมเรายังไม่พอ
ก็ไม่ต้องเอา “การให้นมแม่อย่างเดียว”มาตีค่าความเป็นแม่ของตัวเอง
มันคนละเรื่องกัน
ให้ลูกเสริมนมผงในช่วงที่น้ำนมเราไม่พอ
ไม่ได้หมายความว่าเราเป็นแม่ที่ไม่ดี
ให้คิดในแง่ดีว่า โชคดีจัง
ที่ลูกเกิดมาในยุคสมัยที่นมผงได้เพิ่มสารที่มีประโยชน์เลียนแบบนมแม่ให้มากที่สุด
พอเราไม่เครียดนมแม่ก็จะเริ่มมามากขึ้นๆ
และปริมาณน้ำนมจะเพิ่มชึ้น จนคงที่ประมาณเข้าเดือนที่ 2-3 ค่ะ
ค่อยๆเพิ่มไปค่ะ จากนมแม่ 50-->70-->100%
ถ้าเราตั้งเป้าหมายในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
เราก็ให้นมแม่ 100% หมายความว่าเต็มที่ 100%
ของนมที่เรามีเราให้ลูกทุกหยด
ทำเต็มที่แล้ว ก็ไม่ต้องไปเคร่งเครียด
หลายครั้งพอปล่อยวางได้ น้ำนมก็มากขึ้นเอง
แม่หลายคนมีเหตุผลจำเป็นที่ให้ลูกกินนมแม่ไม่ได้
ก็ไม่ต้องโทษตัวเอง
เพราะเด็กไม่ได้ต้องการแม่ เพราะนมของแม่อย่างเดียว
เค้าต้องการความรัก
จะกินนมอะไร ก็กินตอนเรากอดลูกแนบอกอยู่ดี
ลูกก็รับรู้ถึงความรักและความอบอุ่นนะคะ
ถ้าตอนนี้ใครรู้สึกผิดเรื่องนมแม่อยู่ ก็หวังว่าจะดีขึ้นนะคะ
=================================
เรื่องที่ 2 ตัวเหลือง
เด็กแรกเกิดตัวเหลือง มีตั้งหลายสาเหตุ
แต่ 90% เป็นตัวเหลืองแบบไม่ได้อันตรายอะไร (physiologic jaundice)
สารที่ทำให้เด็กเหลือง เป็นสารที่มีอยู่ในมนุษย์ทุกคน
แต่เด็กแรกเกิดยังขับสารเหลืองได้ไม่ดี เพราะตับยังทำงานไม่ดี
จึงมีสารสีเหลืองเกาะตามผิวหนัง ให้เราเห็นว่าลูกตัวเหลือ
พอเด็กตัวเหลือง ถึงเกณฑ์ต้องส่องไฟ
หมอเค้าก็ต้องซักถามหาสาเหตุเป็นเรื่องปกติ
ไม่ได้ซักถามเพราะแม่มีความผิดปกติ หรือแม่ทำผิดนะคะ
ไม่ต้องตกใจ...หรือบางที หมออาจจะบอกว่าเหลืองเพราะน้ำหนักตัวลดมาก
สงสัยกินนมไม่พอ...ก็ไม่ต้องเอามาโทษตัวเอง
เพราะมันเป็นการคาดเดาจากหลักฐานที่มีอยู่
เด็กแรกเกิดบางคนต่อให้กินนมดี ก็เหลือง และก็น้ำหนักลดเหมือนกันค่ะ
เด็กทุกคนน้ำหนักต้องลดหลังคลอดประมาณ 1 สัปดาห์เป็นเรื่องปกติอยู่แล้ว
ถ้าหมอบอกว่าต้องส่องไฟ ก็ส่องค่ะ ไม่ต้องเครียด
คุณแม่ไม่ได้ทำอะไรผิด
ถ้าหมอบอกว่าหาสาเหตุแล้วไม่ได้เกิดจากเม็ดเลือดแดงแตก
หรือภาวะผิดปกติของเม็ดเลือดอื่นๆ ก็จบนะคะ
#ลูกคุณเป็นเด็กแข็งแรงปกติ
เลี้ยงดูได้ปกติ ไม่ได้เจ็บป่วยอะไร
อีกประเด็นที่อยากจะบอก ถึงแม้ว่าลูกเจาะสารเหลืองแล้ว
ไม่ถึงเกณฑ์ต้องส่องไฟ แต่เด็กแรกเกิดยังขับสารเหลืองไม่ดี เด็กบางคนผิวขาว จะเห็นว่าหน้าเหลืองๆ
ซึ่งกว่าผิวจะสีปกติ ก็เข้าเดือนที่ 2 แล้วค่ะ
ถ้ามีใครมาแนะนำให้กินน้ำ...ห้ามทำ เพราะทำให้ลูกกินนมได้น้อยลง น้ำหนักไม่ขึ้นนะคะ
หรือใครมาแนะนำให้พาไปตากแดด...ก็ห้ามทำ เช่นกัน
รังสีในแสงแดดที่ช่วยขับสารเหลือง มีน้อยมาก
แต่มีรังสีที่ทำร้ายผิวเด็กทารกได้มากกว่า
และประเทศไทย แดดแรงมาก ไม่แนะนำให้พาเด็กอ่อนแก้ผ้า
อาบแดดโดยตรงๆนะคะ
================================
เรื่องที่ 3 ผื่นทารกแรกเกิด
เด็กช่วง 2-3 เดือนแรก จะมีผื่นตามผิวหนัง มีหลายลักษณะมาก
เรียกรวมๆกันว่าผื่นในทารกแรกเกิด
(คำค้นใน google: common skin rashes in infant แล้วกดดูรูป)
ซึ่งไม่ได้เกิดจากการที่แม่กินอาหารผิดสำแดงแต่อย่างใด
และที่ฮิตกันในปัจจุบัน คือวินิจฉัย(เอาเอง)ว่าแพ้นมวัว
ทำให้แม่ต้องงดอาหารมากมาย.
เครียดเวลาจะกินอะไรแต่ละที
ซึ่งหมอแนะนำว่า แพ้นมวัว เจอบ่อยขึ้นกว่าเมื่อก่อน
แต่ก็ไม่ได้เจอบ่อยขนาดนั้นนะคะ
ถ้าใครสงสัย อาจต้องพาไปปรึกษาหมอเด็กก่อน
ไม่ควรปรึกษาผู้รู้ตามเพจเรื่องนมแม่ เพราะส่วนใหญ่จะแนะนำให้งดดู
ซึ่งบางทีก็เยอะเกินไปนะคะ ทำให้คุณแม่ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ
ทำให้นมแม่ มีสารอาหารไม่เพียงพอ ลูกก็ได้รับผลกระทบไปด้วย
และอีกเช่นกัน การที่ลูกเป็นผื่น ก็ไม่ได้เป็นความผิดของแม่แต่อย่างใด
หมอเข้าใจเลยค่ะ
เวลาใครมาเยี่ยม แล้วเค้าพูด เค้าทัก เรื่องผื่น
คนเป็นแม่...เจ็บมาก รู้สึกเหมือนตัวเองต้องทำอะไรผิดตรงไหนสักอย่าง
แต่ ไม่ใช่เลยค่ะ ผื่นเด็กแรกเกิด เกิดเอง หายเองค่ะ
ถ้าไม่สบายใจ พาไปพบแพทย์ ปรึกษาให้รู้กันไป จะได้ไม่ต้องนั่งโทษตัวเองอยู่ที่บ้าน
===========================
เรื่องที่ 4 ลูกป่วย
ลูกป่วยครั้งแรก ไม่ว่าจะเป็นหวัด หรือเป็นอะไรก็แล้วแต่
สิ่งที่หมอเห็น และถูกถามมากที่สุด
“เป็นได้ยังไง เกิดขึ้นได้ยังไง เชื้อโรคมันมาจากไหน”
ซึ่งก็เป็นคำถามที่สร้างความลำบากใจให้หมอเด็กมากเลยนะคะ
ใช่ค่ะ...เด็กป่วยเพราะได้รับเชื้อมาจากผู้อื่น
แต่จะเป็นจากใคร ที่ไหน อย่างไร หมอไม่สามารถบอกได้ 100% จริงๆค่ะ
แต่มันก็ไม่สำคัญเท่ากับ
ถึงรู้ไป เราก็รักษาเหมือนเดิม และคำแนะนำในการป้องกันโรคของเด็ก
ก็ต้องปฏิบัติเหมือนเดิมนะคะ
เพราะฉะนั้น ไม่ต้องไปหาว่า”ใครผิด" แต่ให้เราคิดว่ามีอะไรที่ทำได้เพิ่มเติม
และหมอไม่อยากให้คนเป็นแม่คิดว่า...เป็นเพราะฉันไม่สะอาดพอ
เป็นเพราะฉันปกป้องลูกได้ไม่ดีพอ...ลูกถึงป่วย
คุณคะ....เด็กทุกคนในโลกนี้ ต่อให้แม่เป็นยาจก หรือเศรษฐี
ล้วนแต่ต้องป่วยกันทุกคน...ไม่ได้เกี่ยวกับปกป้องลูกจากเชื้อโรคไม่ดีพอแต่อย่างใด
แล้วการปกป้องที่ดีพอเราจะทำยังไงคะ
เลี้ยงในห้องปลอดเชื้อสุญญากาศก็ทำไม่ได้ใช่มั้ยคะ
สิ่งที่ทำได้ก็คือการป้องกันพื้นฐาน และสุขอนามัยในบ้าน
และที่สำคัญก็ฉีดวัคซีนป้องกันโรค
=============
หมอแพม
เป็นกำลังใจให้คุณแม่ที่เลี้ยงลูกอยู่ที่บ้านนะคะ
คุณภาพใจของแม่ 在 กายไหว ใจพร้อม เตรียมร่างกายให้แข็งแรงก่อนออกเที่ยวไปกับคู่แม่ลูก ... 的推薦與評價
... ปี ลูกสาวที่ชวน แม่ แบกกล้องท่องเที่ยวเพื่อบันทึกความทรงจำผ่านเพจ “ แม่ เกาะลูกเที่ยว” แต่ก็มาพบกับอุปสรรคเมื่อสุขภาพ ของแม่ เริ่มไม่เป็น ใจ . ... <看更多>
คุณภาพใจของแม่ 在 ตามใจนักจิตวิทยา - “พ่อแม่มีอยู่จริง...ลูกมีอยู่จริง" . บทความต่อจากนี้ ... 的推薦與評價
ผลลัพธ์ของการไม่มีเวลาคุณภาพให้ลูกในวันนั้น พ่อแม่จึงไม่มีอยู่จริงในวันนี้ และไม่มีสายสัมพันธ์ใดที่จะฉุดรั้งเขาให้หันกลับมาฟังคำสอนของเรา ... ... <看更多>